Mae ColegauCymru yn hyrwyddo llywodraethu cryf ac effeithiol ac yn cefnogi ein haelodau i fodloni eu gofynion cyfreithiol fel cyrff gwasanaeth cyhoeddus.
Cyrff gwasanaethau cyhoeddus yw colegau.
Mae colegau yng Nghymru yn cael eu dosbarthu fel cyrff NPISH neu'n llawnach fe'u disgrifir fel sefydliadau dielw sy'n gwasanaethu cartrefi. Hynny yw, maent yn gyrff corfforaethol annibynnol sy'n ymwneud yn bennaf â darparu gwasanaethau i unigolion a'r gymuned yn gyffredinol. Gan fod y gwasanaethau hyn yn cael eu darparu yn rhad ac am ddim neu am brisiau nad ydynt yn arwyddocaol yn economaidd, maent yn sefyll ar wahân i asiantaethau'r llywodraeth neu awdurdodau lleol ac nid ydynt yn cael eu categoreiddio fel busnes.
Mae'r colegau hefyd yn elusennau ond gan eu bod yn cael eu rheoleiddio gan Lywodraeth Cymru, nid ydynt yn ymddangos o gofrestr elusennau'r Comisiwn Elusennau. Arweinir colegau gan Brif Swyddog Gweithredol neu Bennaeth a'u llywodraethu gan fwrdd llywodraethwyr. Mae'r sylfaen gyfreithiol ar gyfer llawer o waith colegau wedi'i nodi yn Offeryn y Llywodraeth a'r Erthyglau Llywodraethu a geir yn Gorchymyn Corfforaethau Addysg Bellach (Disodli Offerynnau Llywodraethu ac Erthyglau Llywodraethu) (Cymru) 2006 sydd hefyd yn cyfeirio at y stadudau a'r rheoliadau eraill sy'n pennu sut mae colegau'n gweithredu.
Mae Deddf Addysg Bellach ac Uwch (hypergyswllt) (Llywodraethu a Gwybodaeth) (Cymru) 2014 hefyd yn nodi gofynion penodol ar gyfer colegau ac mae pob un yn llofnodwyr Cod Llywodraethu Da ar gyfer Colegau yng Nghymru yng Nghymru sy'n fframwaith o arfer gorau ar gyfer llywodraethu addysg bellach. Mae ColegauCymru yn cymryd cyfrifoldeb ar ran y sector wrth adolygu a chynghori ar yr arfer gorau.
Gwybodaeth Gysylltiedig
Datganiad Cabinet
Datganiad Ysgrifenedig - Cod newydd ColegauCymru ar gyfer Llywodraethu Addysg Bellach yng Nghymru
1 Chwefror 2016
Memorandum of Understanding
Memorandwm cyd-ddealltwriaeth rhwng y Comisiwn Elusennau a Gweinidogion Cymru
Ebrill 2015
